نوزما بیماری واگیر و شایع زنبوران عسل بالغ است. شایع ترین منطقه بیماری، مناطق مرطوب و مناطقی با زمستان‌های سرد و طولانی است و در سایر مناطق نیز نوزما در هنگامی از سال رطوبت بالاست (یعنی اواخر زمستان و اوایل بهار) اشاعه فراوان دارد.
زیرا در این شرایط زنبوران مدت زیادی در کندو بوده و نمی‌توانند از کندو خارج شوند. بیماری در مناطق گرم و خشک یا اوقات گرم سال مثل تابستان کمتر بوده و ممکن است به ندرت دیده شود و یا حتی در اواسط تابستان به کلی از بین برود. اما از اوایل پاییز مجددا ظاهر می‌شود.
بیماری نوزما یک بیماری انگلی است که هر سه نوع زنبور کندو  را مبتلا می‌کند.  نوزما فقط انگل زنبور نیست. هفتاد‌و‌پنج گونه دیگر از نوزما وجود دارد که  موجودات  دیگر را آلوده می‌کنند. مشهورترین آنها نوزما بومبی سیس است که انگل کرم ابریشم می‌باشد و عامل پبرین است.
بیماری که صنعت ابریشم را از سال ۱۸۵۰ تا ۱۸۶۰ به نابودی کشانید. خصوصیات گونه های مختلف نوزما به یکدیگر نزدیک میباشند. بیماری نوزمای زنبور عسل در تمام دنیا گسترش داشته و در اروپا، استرالیا و همچنین در امریکا وجود دارد. بدلیل انتشار ناپیدای آن به این بیماری (قاتل نامرئی) گفته‌اند.
در فرانسه جزو بیماری‌های واگیر دسته‌بندی شده، در صورت مشاهده آن باید گزارش شود. این بیماری در لیست بیماری‌های واگیر گزارش کردنی دفتر بین المللی بیماری‌های مشترک ثبت گردیده است که در صورت مشاهده آن، باید در اسرع وقت گزارش شود.

علایم جلوی کندو :
•    تلفات مختلف، که نشانگر این است که تعداد قابل توجهی از زنبوران در صحرا تلف شده اند.
•    عدم توانایی در پرواز و پرواز مشکل، این عدم توانایی در پرواز بدلیل فشار وارده به کیسه های هوایی در نتیجه افزایش حجم لوله گوارش می‌باشد.
•    زنبوران ناتوان و ضعیف.
•    زنبوران چسبیده به ساقه‌های گیاهان.
•    زنبوران با شکم متورم در اثر افزایش حجم لوله گوارش و پرخوری.
•    لکه اسهالی، کم و بیش مهم از نظر تشخیص، با رنگ متفاوت از زرد روشن تا قهوه‌ای تیره.
•    کاهش فعالیت کلنی.
•    زنبوران در وضعیت خاص به دور هم جمع شده،در حال تلف شدن، روبروی یکدیگر در حال مبادله غذا، در جاییکه غذا وجود ندارد.

علایم در کلنی :کم کم از جمعیت کاسته می‌شود تا زمانیکه فقط یک یا دو قاب جمعیت باقی می‌ماند.
•    ملکه آلوده تخمگذاری را متوقف می نماید.
•    شفیره ها خیلی محدود شده یا وجود ندارند.

بیماری نوزما

بیماری نوزما سرنا چیست؟ نوزما: نوعی بیماری روده ای است که در زنبورها پس از زمستان های طولانی و در هوای بارانی که زنبورها نمی توانند مدفوع خود را دفع کنند، بروز می کند.

در سال های اخیر، نوع دیگری از بیماری روده ای که اغلب در زنبورها دیده می شود، ظهور کرده است، نوزما سرنا در نتیجه آزمایش های بالینی و مشاهدات زنبورداران، خطرناک تر از بیماری نوزما شناخته شده است.

مضرات نوزما

• خزش در زنبورها
• نفخ در زنبورها
• تلفات جریان زیاد در زنبورها
• باعث پوسیدگی بد می شود

باعث بیماری های زنبور عسل بسیار بیشتری می شود، در نتیجه تحقیقات ما شرایط نامنظم آب و هوا باعث بروز چنین بیماری هایی در زنبورها می شود، بیرون نرفتن زنبور در هوای بارانی باعث بروز این بیماری می شود.زنبور فعالیت کلنی خود را در یک راه سالم و بزرگترین اسیب این بیماری از بین بردن جریان است ک خواهید دید که زنبور 9 قاب در عرض 15-10 روز به 4-5 قاب می افتد باعث پوسیدگی می شود.

درمان بیماری نوزما

دوستان زنبوردار عزیز 10 نوع دارو به نام داروی نوزما در بازار موجود است که این داروهای آنتی بیوتیکی که مهمتر از همه لابستر که اثر گذاری بهتر دارد بعد از آن اسسول پلاس و فوماژیلین و نوزگو  هست کم هزینه تر و مقرون به صرفه هستند.

راه های انتقال بیماری نوزما :  

اانتقال بیماری به وسیله آب و مدفوع زنبورهای بیمار و یا غذاهای آلوده به اسپور نوزما و همچنین به وسیله زنبورهای نر که مجازند به تمام کندوها آزادانه رفت و آمد کنند،از طریق دستکش زنبوداری الوده و اهرم هم نوزما میتواند انتقال پیدا کند . جمعیت های ضعیف و کم زنبور، زود و به راحتی به این بیماری مبتلا می‌شوند.
لارو زنبورها هرگز به این بیماری مبتلا نمی‌شود و بیماری زمانی می‌تواند اتفاق بیافتد که زنبورها بالغ و کامل شوند

آب آویشن نوزما

موثرترین داروی نوسما آویشن یا آب آویشن است.یک روش درمانی طبیعی است که مستقیما روی سیستم ایمنی زنبور عسل تاثیر می گذارد.قطعا توصیه می کنم در هنگام تغذیه در فصل پاییز آب آویشن را به کیک یا شربت اضافه کنید نه زمانی که نوزما دیده می شود. شما باید سیستم ایمنی زنبورهای خود را از طریق داروی لابستر تقویت کنید، اقدامات احتیاطی را انجام دهید.

حتما در ارتفاعات آویشن وجود دارد که تمام زنبورداران در فصل عسل در آنجا اقامت می کنند، می توانید آویشن را جمع آوری و خشک کنید و هنگام شربت آن را بجوشانید و از آب آن شربت درست کنید.

یا می توانید بعد از آسیاب آن را به کیک اضافه کنید، مهم نیست چگونه آن را بدهید، مهم این است که زنبورها ویتامین ها و مواد معدنی موجود در آن آویشن را مصرف کنند.

داروهای آنتی بیوتیکی برای بیماری نوزما

راه رفتن من همان راهی است که می دانم درست است، اگر زنبورهای من بیماری نوزما سرانا و مانند آن نداشته باشند، نوزما سرنا مرگ خاموش کلنی زنبور عسل میباشد که از طریق فوماژیلین یا پروبیوتیک ها و درمان و استفاده از سرکه سیب بی تاثی نیست.